موتورهای گازسوز

موتورهای گازسوز:

استفاده از گاز بجای سوخت مایع موضوع جدیدی نیست.مدت زیادی است که گاز به عنوان سوخت در انواع موتورها کاربرد دارد.استفاده  از موتور های گازی برای تولید نیرو در سالهای اخیر رشد زیادی داشته است.تخمین زده میشود تا سال 2025بیش از 30 درصد الکتریسیته تولید شده در دنیا با استفاده از انرژی گاز تولید شود. چنین رشدی در استفاده از این موتورها باعث شده است تا نیاز های روانکاری موتورهای گازی نیز روز به روز افزایش یابد و لزوم استفاده از روانکارهایی با کیفیت بالا و طول عمر زیادتر ،بیشتر  احساس شود.موتورهایی که از گاز طبیعی به عنوان سوخت استفاده میکنند ،مهمترین موتورهای گازی هستند که در کمپرسورها ،ژنراتورهای الکتریکی ثابت ،پمپ های آبیاری و در نیروگاهها کاربرد دارند. علاوه بر این در اتوبوسهای شهری ،وسیله نقلیه ایی که مسافتهای کوتاه طی میکنند و همینطور در ناوگانهای دریایی نیز از موتور های گازی استفاده میشوند.

مزایای موتور با سوخت گاز طبیعی عبارتند از :

-تولید کمتر اکسیدهای نیتروژن ،مونو کسید کربن ،ذرات معلق و گاهی اوقات سوخت ارزانتر نسبت به موتور های دیزل.

-کمتر بودن هزینه نگهداری نسیت به موتور الکتریکی با توان مشابهه.

البته به جز گاز طبیعی ،از گازهای به دست آمده از سیستم فاضلاب ویا سوزاندن زباله ها نیز به عنوان سوخت استفاده میشود.سوخت موتورهای گازی ممکن است به صورت فشرده ،مایع شده و یا مایع شده باشد. شرایط کا در موتورهای گازی وسایل نقلیه و موتورهای ثابت در نیروگاهها با هم متفاوت است .برای مثال سرعت موتور های گازی در یک وسیله نقلیه به 6000دور در دقیقه میرسند. در صورتی که در یک موتور های گازی ساکن خیلی کمتر از این مقدار است. به همین دلیل برای روانکاری هریک باید کلیه عملکرد آنها در نظر گرفته شود. موتورهای گازی ساکن در اندازه های مختلفی ساخته میشوند. بعضی از ویژگی های این موتورها به قرار زیر است :

_دو یا چهار زمانه هستند.

_قدرت آنها از 100 تا 16000 اسب بخار متغیراست .(بیشتر این موتور ها قدرتی بین 800تا 1500 اسب بخار دارند.)

_تعداد سیلندرها بین 1تا 20 متغیر هستند.

_حجم مخزن روغن این موتور ها از مقادیر بسیار کم (مثلا 14 لیتر )تا 6000لیتر متغیر است. حجم مخزن روغن بیشتر این موتورها بین 300 تا 800لیتر است

_سرعت موتور از مقادیر کم (300دور در دقیقه )تا مقادیر خیلی زیاد (2000دور در دقیقه )متغیر است .

_بیش از دو سوم موتور های گازی جدید توربو شارژهستند.

معمولا سوخت این موتورها گاز طبیعی خشک و شیرین است که بیش از 85 در صد متان دارند.

فرمولاسیون  روغنهای مورد استفاده در موتورهای با سوخت گاز طبیعی با روغنهای موتورهای بنزینی و دیزلی متفاوت است .زیرا این موتورها از نظرعملکرددر شرایط متفاوتی قرار دارند.برخی از شرایط عملکرد موتورهای گازی عبارت است از :

_موتورهای گازی سوخت تمیزتری دارند و دوده تولید نمیکنند.درنتیجه به مواد متفرق کننده و پاک کننده کمتری احتیاج دارند و مواد افزودنی آنها بایدخاکستر کمتری داشته باشند.

-از آنجا که سوخت این موتور ها گاز است ،مخلوط شدن روغن و سوخت مطرح نیست و باید بیشتر مراقب افزایش گرانروی روغن دراین موتور ها بود.

_دمای بالاتری نسبت به موتورهای بنزینی و دیزلی دارند بنابراین اکسیداسیون روغن سریعت اتفاق میافتد.

_با سرعت ثابتی کار میکنند،بنابراین احتمال رسوب در موتور و همینطور رسوب گرفتگی شمع ها بیشتراست .

نویسنده و گرد آورنده :محمد علی عطاردی شورابی